JCC, październik 2022 r. Wyniki prospektywnej obserwacji dużej grupy pacjentów w Norwegii są okresowo publikowane i zawsze przyciągają uwagę. Tym razem dostępne są dane dotyczące śmiertelności, czynników ryzyka i przyczyn zgonów oceniane po 30 latach.
CO WIADOMO – według niektórych badań śmiertelność wśród pacjentów z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego, a szczególnie z chorobą Leśniowskiego-Crohna może być większa niż w populacji ogólnej [1], [2].
Wcześniejsze publikacje wyników badania IBSEN – po 20 latach obserwacji – wykazały jedynie numeryczne zwiększenie śmiertelności i tylko wśród pacjentów z chorobą Leśniowskiego-Crohna, co nie wiązało się z istotnością statystyczną [3].
Niemniej upływ czasu, wraz z narastaniem współchorobowości, może mieć wpływ na te zależności.
Badanie IBSEN (The Inflammatory Bowel South-Eastern Norway – IBSEN) – prospektywna obserwacja kohorty 519 pacjentów z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego i 237 z chorobą Leśniowskiego-Crohna zrekrutowanych do badania pomiędzy 1990 a 1993 rokiem z pięciu obszarów administracyjnych w południowej Norwegii.
CO NOWEGO – opublikowana po kolejnych 10 latach analiza, czyli w sumie po 30 latach monitorowania wykazała, że chociaż ryzyko zgonu (HR) w tej kohorcie było nieco wyższe, to jednak śmiertelność całkowita (26,7%) była taka sama jak w grupie kontrolnej (26,4%) [4].
Nie było też istotnych różnic w tym względzie pomiędzy grupą z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego i grupą z chorobą Leśniowskiego-Crohna.
Natomiast jeśli uwzględnić jedynie ryzyko zgonu z powodu chorób sercowo-naczyniowych to w porównaniu do grupy kontrolnej było ono wyższe wśród chorych z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego HR 1.51 [1.10-2.08], a jeszcze większe u osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna HR 2.04 [1.11-3.77].
Ciekawie wygląda analiza w odniesieniu do specyficznych przyczyn zgonów (cause-specific mortality).
Ryzyko nowotworów, w tym nowotworów przewodu pokarmowego w tym badaniu było takie samo wśród chorych z IBD jak w grupie kontrolnej.
W kohorcie IBSEN w 6 przypadkach choroba Leśniowskiego-Crohna była wskazania jako pierwotna przyczyna zgonu (underlying cause of death), a colitis ulcerosa w 8 przypadkach, przy czym najczęstszą bezpośrednią przyczyną (immediate causes of death) było zakażenie (6 przypadków) i patologia układu sercowo-naczyniowego (4 przypadki) [4].
KONTEKST – oprócz długookresowej obserwacji projekt ten od lat zwraca uwagę dzięki wysokiej jakości danych. W Skandynawii prowadzone są też inne tego typu projekty, co sprzyja dodatkowym odniesieniom dzięki podobieństwu wielu cech tamtejszych populacji.
Referencje:
- Jess, T i wsp. Changes in clinical characteristics, course, and prognosis of inflammatory bowel disease during the last 5 decades: a population-based study from Copenhagen, Denmark. Inflamm Bowel Dis 2007. 13(4): 481-9. Doi: 10.1002/ibd.20036.
- Yasukawa S i wsp. Crohn’s disease-specific mortality: a 30-year cohort study at a tertiary referral center in Japan. J Gastroenterol 2019. 54(1): 42-52. Doi: 10.1007/s00535-018-1482-y.
- Hovde Ø i wsp. Mortality and causes of death in Crohn’s disease: results from 20 years of follow-up in the IBSEN study. Gut. 2014 May;63(5):771-5. DOI: 10.1136/gutjnl-2013-304766.
- Follin-Arbelet B i wsp. Mortality in patients with Inflammatory Bowel Disease: Results from 30 years of follow-up in a Norwegian inception cohort (the IBSEN study). J Crohns Colitis. 2022 Oct 14:jjac156. Doi: 10.1093/ecco-jcc/jjac15.
Fotografia: Flore W / Pixabay
Aby napisać do redakcji, zaloguj się.
