Gastroenterology, czerwiec 2023. Trwa dyskusja o algorytmie leczenia w chorobie Leśniowskiego-Crohna. Oceniono, czy korzyści z wczesnej interwencji chirurgicznej przewyższają wcześnie zapoczątkowane leczenie biologiczne. Jaki wniosek? Amerykańsko-duński zespół z udziałem Manasi Agrawal i Jean-Frederic Colombela przeanalizował rejestry krajowe pacjentów z rozpoznaną między 2003 a 2018 rokiem chorobą Leśniowskiego-Crohna (ChLC) poszukując dwóch grup pacjentów. Do pierwszej grupy włączono tych, u których już w pierwszym roku od rozpoznania wykonano resekcję odcinkową w okolicy krętniczo-kątniczej. Drugą grupę stanowili Ci, którym podano w tym czasie przeciwciała anty-TNFα . Następnie oceniono wtórną do tych interwencji częstość hospitalizacji z powodu ChLC, stosowanie systemowych GCS, liczbę kolejnych zabiegów z powodu ChLC oraz występowanie zmian okołoodbytowych. Łącznie zmienne te stanowiły złożony punkt końcowy badania. Opisany wyżej złożony punkt końcowy wystąpił u 273 leczonych chirurgicznie, w przeciwieństwie do 318 leczonych biologicznie, czyli dzięki operacji ryzyko jego wystąpienia zostało zredukowane o jedną trzecią (aHR 0.67; 95% CI 0.54, 0.83) . Spośród 16443 przypadków spełniających wspomniane kryterium, uwzględniono dane od 1279 osób. W tej grupie 45,4% było leczonych chirurgicznie, a 54,6% lekiem anty-TNFa. Bardziej szczegółowa analiza pozwoliła doprecyzować, że zmniejszyło się głównie ryzyko konieczności systemowego stosowania GCS oraz kolejnej operacji z powodu ChLC, a nie innych jego składowych. Zatem – jak konkludują…