W kontrolowanym badaniu klinicznym podanie dojelitowe, czyli przez zgłębnik, chorym z zespołem jelita nadwrażliwego (IBS) flory jelitowej od zdrowego dawcy wiązało się u blisko 3 na 4 pacjentów z poprawą w kolejnych latach obserwacji. Niemniej wiele intrygujących pytań czeka tu na odpowiedź.
W chorobach zależnych między innymi od składu flory jelitowej rozważa się przeniesienie pewnej ilości treści jelita grubego od osoby zdrowej do pacjenta. Pomysł nie jest nowy, ale dopiero współcześnie jest racjonalnie i szczegółowo badany.
Wiadomo już, że w niektórych przypadkach np. w zakażeniach z udziałem beztlenowców z rodzaju Clostridioides difficile, które mogą nawracać m.in. po antybiotykoterapii, efekty takiego „przeszczepienia” bakterii są bardzo dobre.
Jednak jest ciągle wiele niepewności związanych ze stosowaniem tej metody. Podstawową jest wybór „dawcy”.
Czy przenoszona mikrobiota jelitowa jest tą właściwą?
Jak zapobiec przypadkowemu przeniesieniu czynników chorobotwórczych znajdujących się w kale?
U kogo i jak długo taka interwencja przynosi korzyść?
Czy należy ją powtarzać?
Ile trzeba przenieść treści z jednej osoby na drugą i wreszcie w jakich przypadkach ma to uzasadnienie?
W materiale opublikowanym w kwietniu 2022 r. na łamach renomowanego pisma Gastroentrology oceniono u pacjentów z IBS, jak długo utrzymuje się zmniejszenie dolegliwości po przeniesieniu bakterii dawcy. W tym celu zaprojektowano badanie kliniczne z grupą kontrolną, która otrzymywała placebo.
Chorzy otrzymywali materiał od osób zdrowych wprost do jelita, aby uchronić bakterie przed działaniem soku żołądkowego.
Odsetki korzystnych odpowiedzi na takie leczenie po podaniu 30 g i 60 g „materiału” były po 2 latach znamiennie wyższe (69.1%, i 77.8%) niż w grupie placebo (26.3%) i tylko nieznacznie obniżyły się wraz z upływającym czasem, w 3 roku obserwacji, czyli były dość trwałe.
Zatem uczyniono kolejny krok w stronę potwierdzenia efektywności tego sposobu leczenia, choć wiele z wymienionych wcześniej pytań klinicznych ciągle wymaga odpowiedzi.
Trzeba też znaleźć rozwiązania dla wyzwań technologicznych, czyli np. jak pozyskiwać na skalę przemysłową (jeśli byłaby taka potrzeba), powtarzalne serie takiego preparatu?
Fotografia: Trương Đoàn / Pixabay
