The Lancet- Healthy Longevity, październik 2022 r. Na łamach tematycznego „klona” tego znanego pisma medycznego, który jest poświęcony – jak wynika z podtytułu – wszystkiemu, co sprzyja zdrowej długowieczności, opublikowano analizę związku różnych form aktywności społecznej z funkcjami poznawczymi starzejącego się człowieka. Czy życie towarzyskie rzeczywiście jest korzystne, czy to też jest mit?
CO WIADOMO – procesy starzenia się organizmu zależą m.in. od zjawisk, na które jednostka nie ma wpływu, ponieważ np. są uwarunkowane genetycznie. Mówimy o nich, że są niemodyfikowalne.
Inne, takie jak np. nawyki żywieniowe, aktywność fizyczna, choroby cywilizacyjne, czyli wszystko, na co mamy potencjalnie wpływ, jest uznawane za czynniki modyfikowalne.
Przypuszcza się, że skorygowanie tych ostatnich może dać korzyść co najmniej w zakresie poprawy jakości życia starzejącego się człowieka.
CO NOWEGO – zebrano dane z 13 długookresowych projektów badawczych oceniających wpływ różnych zjawisk społecznych na funkcje poznawcze uczestników.
W sumie z obszaru obu Ameryk, Europy, Azji i Australii zebrano informacje o bez mała 39 tysiącach osób, którzy co najmniej dwukrotnie poddali się ocenie wypełniając ankiety. Obserwacja w niektórych przypadkach trwała nawet 15 lat.
Funkcje poznawcze służą do kumulowania i przetwarzania wiedzy o otoczeniu, a podstawowe z nich to uwaga, percepcja, pamięć. A funkcje wykonawcze – mówiąc w pewnym uproszczeniu – są niezbędne do kontroli zachowania, do właściwego rozumowania, planowania i rozwiązywania problemów.
W analizie statystycznej wykazano, że pozostawanie w związku lub małżeństwo korzystniej rokowało dla zmniejszania się funkcji poznawczych niż samotność lub stały stan wolny.
W porównaniu do osób samotnych dzielenie życia z drugą osobą, cotygodniowe interakcje z rodziną lub przyjaciółmi lub w grupach sąsiedzkich zmniejszały tempo pogarszania się pamięci oraz kompetencji językowych.
Osoby nigdy nie odczuwające samotności dłużej zachowywały nie tylko funkcje poznawcze, ale i wykonawcze w porównaniu do tych, którzy często deklarowali osamotnienie. Innymi słowy mieli lepszą uwagę, rozumienie i pamięć oraz sprawniej rozwiązywali swoje problemy.
Referencja:
- Samtani S. i wsp. Associations between social connections and cognition: a global collaborative individual participant data meta-analysis. Lancet Healthy Longev. 2022 Oct 20;S2666-7568(22)00199-4. doi: 10.1016/S2666-7568(22)00199-4.
Fotografia: Brigitte Werner / Pixabay
